چگونه شانژمان دوچرخه را تنظیم کنیم [ آموزش کامل تصویری ]

شانژمان دوچرخه چیست؟

چگونه شانژمان دوچرخه را تنظیم کنیم یکی از سؤالات رایج در بین دوچرخه سواران است. قبل از هر چیزی ابتدا باید با نحوه کارکرد شانژمان آشنا شوید. شانژمان در واقع همان دنده عقب دوچرخه است که در زبان انگلیسی به آن “Derailleur” گفته می‌شود. اگر در تنظیم شانژمان دوچرخه خود به مشکل برخورده‌اید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

خرید آچار زنجیر چرخ دوچرخه مارک TOOPRE

شانژمان یکی از قطعات سیستم دنده یا سیستم سرعت دوچرخه به شمار می‌رود. این قطعه نقش بسیار مهمی در انتقال قدرت دوچرخه دارد. قطعه شانژمان دوچرخه  که بخشی از قطعات دوچرخه است در قسمت عقب دوچرخه بر روی چرخ عقب و در نزدیکی قطعه خودرو نصب می‌شود. نحوه عملکرد این قطعه به‌گونه‌ای است که در زمانی که با کمک شیفتر دنده دوچرخه را تعویض می‌کنید، شانژمان با تغییر دادن موقعیت خود باعث می‌شود تا بر روی خودرو دوچرخه حرکت کند. در ادامه مبحث چگونه شانژمان دوچرخه را تنظیم کنیم با بخش‌های اصلی این قطعه آشنا می‌شوید.

شانژمان دوچرخه از چند بخش تشکیل شده است؟

به بیان دقیق‌تر شانژمان دوچرخه از ۳ بخش اصلی تشکیل شده است. این سه بخش عبارت است از:

بازوی نگهدارنده شانژمان: پایه نگهدارنده یک بخش از شانژمان است که وظیفه آن نگه‌داشتن شانژمان در جای مناسب خود است. در واقع پایه نگهدارنده یک فنر در قسمت مفصل بالایی خود دارد که با کمک آن بدنه اصلی را ثابت نگه می‌دارد.

بدنه اصلی: بدنه اصلی شانژمان متشکل از دو محور است که با کمک یک فنر با یکدیگر در ارتباط هستند. با حرکات این محورها زنجیر دوچرخه بر روی خودرو جابه‌جا می‌شود. در واقع این دو محور با ایجاد کشیدگی سیم دنده باعث انجام فرایند تغییر دنده می‌شوند.

بازوی پایین: بخش سوم این قطعه بازوی پایین که است که این بخش از دو عدد قرقره و یک مفصل فنری تشکیل شده است. وظیفه اصلی مفصل فنری جمع‌کردن زنجیر است و وظیفه دو قرقره آن هدایت کردن زنجیر بر روی خودرو است. در واقع حرکات مکانیکی دو قرقره دنده را تعویض می‌کند.

شانژمان شیمانو ایکس تی SHIMANO_XT_M781

پیچ تنظیم “H – Limit Screw” و “L – Limit Scrow” در تنظیم شانژمان دوچرخه چیست؟

در ادامه سؤال چگونه شانژمان دوچرخه را تنظیم کنیم قصد داریم به بررسی دو پیچ H و L بپردازیم. اگر بادقت دنده‌های دوچرخه یا شانژمان را مشاهده کنید متوجه می‌شوید که دو پیچ با حروف H و L در نزدیکی هم قرار دارند. در واقع علت وجود پیچ H و L این است که با کمک آن‌ها بتوانید حرکت بیش از اندازه شانژمان را بر روی کوچک‌ترین خودرو و بزرگ‌ترین خودرو تنظیم کنید. این دو پیچ نقش اساسی در تنظیم و تعمیر شانژمان دارند. در ادامه با عملکرد این دو پیچ بیشتر آشنا می‌شوید.

پیچ “H – Limit Screw”

وظیفه این پیچ تنظیم و فیکس کردن شانژمان و همچنین جلوگیری از چرخیدن بیش از اندازه آن به داخل خودرو کوچک است. در واقع این پیچ حرکت داخلی دنده را محدود می‌کند. با محکم کردن پیچ H باعث می‌شوید تا حرکت شانژمان در سمت راست محدود شود.

پیچ “L – Limit Screw” 

وظیفه پیچ L برعکس پیچ قبلی جلوگیری کردن از چرخیدن بیش از حد شانژمان به خارج و همچنین ثابت نگه‌داشتن آن بر روی خودرو بزرگ است.

این پیچ حرکت بیرونی دنده را محدود می‌کند و با محکم کردن آن حرکت شانژمان به سمت چپ را محدود می‌کنید.

مراحل تنظیم شانژمان عقب دوچرخه

در ادامه برای پاسخ به سؤال چگونه شانژمان دوچرخه را تنظیم کنیم به بررسی مراحل تنظیم شانژمان عقب دوچرخه می‌پردازیم.

آماده‌سازی دنده جلو و دنده عقب برای تنظیم کردن شانژمان

در ابتدا قبل از هر چیز با کمک دسته دنده یا همان شیفتر که بر روی فرمان دوچرخه قرار دارد، دنده عقب را بر روی پائین‌ترین خودرو قرار دهید. سپس دنده جلو یا همان طبق عوض کن را در بزرگ‌ترین دنده قرار دهید تا زنجیر دوچرخه بر روی بزرگ‌ترین سینی طبق قرار بگیرد.

چگونه شانژمان دوچرخه را تنظیم کنیم؛ صاف بودن گوشواره

 بعد از انجام مراحل قبلی قسمت عقب دوچرخه و دنده عقب را بررسی کنید. دقت کنید اگر گوشواره دوچرخه به حالت خم شده باشد تنظیمات شما اعمال نخواهد شد. در صورتی که گوشواره دوچرخه دچار خم‌شدگی شده است آن را صاف کنید و بعد نصب شانژمان دوچرخه قدیمی یا جدید را انجام دهید.

بررسی شیفتر یا دسته دنده

در ادامه مبحث چگونه شانژمان دوچرخه را تنظیم کنیم در خدمت شما عزیزان هستیم. در این مرحله شیفتر یا دسته دنده را بررسی کنید تا مطمئن شوید که دنده عقب در حالت خلاص و قرقره شانژمان بر روی کوچک‌ترین خودرو قرار داشته باشد. ممکن است به علت درست تنظیم نکردن دنده عقب، بر روی پائین‌ترین خودرو قرار بگیرد اما شیفتر به‌صورت کامل خلاص نشده باشد. برای رفع این مشکل چندین بار اهرم خلاص کردن شیفتر را فشار دهید. این کار باعث می‌شود تا از خلاص شدن دنده عقب اطمینان حاصل کنید.

چگونه شانژمان دوچرخه را تنظیم کنیم؛ بازکردن سیم دنده

بهترین روش برای تنظیم کردن پیچ H این است که سیم دنده را باز کنید. دلیل بازکردن سیم دنده این است که کشیدگی سیم دنده و سفت بودن آن مانع تنظیم پیچ H می‌شود؛ بنابراین این سیم را باز کنید تا به‌راحتی بتوانید پیچ H را تنظیم کنید.

تنظیم قرقره شانژمان

در این بخش از پاسخ به سؤال چگونه شانژمان دوچرخه را تنظیم کنیم به تنظیم قرقره شانژمان می‌پردازیم.

زمانی که زنجیر دوچرخه بر روی خودرو کوچک قرار دارد، می‌بایست قرقره شانژمان را بر روی یک خط مستقیم در امتداد خودرو کوچک قرار دهید. همچنین پیچ H را کم‌کم به‌طرف عقب بچرخانید تا قرقره شانژمان با خودرو کوچک در یک خط قرار بگیرند. سپس سیم دنده را تا جایی سفت کنید که تنظیم قرقره شانژمان و خودرو کوچک به هم نخورد‌.

شانژمان شیمانو تورنی Ty 500

تعویض دنده و بررسی قرقره شانژمان و خودرو

برای بررسی درستی تنظیم قرقره با خودرو کوچک دنده را سه دنده تعویض کنید. پس از آن اگر مشاهده کردید که قرقره شانژمان به طور دقیق در وسط خودرو چهار قرار نگرفته است یعنی در تنظیم قرقره شانژمان و خودرو کوچک اشتباه کرده‌اید. به‌عبارت‌دیگر سیم دنده را بیش از اندازه سفت کرده‌اید؛ بنابراین بسیار مهم است که با کمک پیچ H قرقره شانژمان و پس از کشیدن سیم دنده را به‌درستی تنظیم کنید.

تنظیم پیچ “L – Limit Screw”

در ادامه مبحث چگونه شانژمان دوچرخه را تنظیم کنیم لازم است ذکر کنیم در زمانی که دنده در بالاترین خودرو است، قرقره شانژمان باید با بزرگ‌ترین خودرو در یک امتداد و یک خط مستقیم قرار بگیرند. اگر غیر از این باشد مفصل پایینی شانژمان به داخل پره‌های دوچرخه نفوذ می‌کند و باعث شکستن شانژمان دوچرخه می‌شود. 

چگونه شانژمان دوچرخه را تنظیم کنیم؛ تنظیم پیچ B – Screw

در واقع تنظیم پیچ B Screw زمانی واجب است که زنجیر بر روی خودرو بزرگ به درستی قرار نگیرد. اغلب دنده‌های دوچرخه احتیاج دارند که ۶ الی ۵ میلی‌متر بین قرقره شانژمان و خودرو بزرگ آن‌ها فاصله باشد. با کمک پیچ B – Screw می‌توانید فاصله بین قرقره شانژمان و خودرو بزرگ را تنظیم کنید. برای پیداکردن فاصله مناسب می‌توانید از یک آچار آلن شمار ۶ و مقایسه چشمی استفاده کنید‌.

باد لاستیک دوچرخه چقدر باید باشد؟

• لاستیک ۲۶ در دوچرخه کوهستانی ۲۰ تا ۳۵ Psi
• لاستیک ۲۷.۵ دوچرخه کوهستانی بین ۳۵ تا ۴۵ psi
• لاستیک ۲۹ دوچرخه کوهستانی بین ۴۰ تا ۶۵ psi
• لاستیک باریک دوچرخه کورسی بین ۸۰ تا ۱۳۰ psi
• لاستیک هایبرید بین ۵۰ تا ۷۰ psi

جمع‌بندی چگونه شانژمان دوچرخه را تنظیم کنیم

در این مقاله با بررسی مراحل تنظیم شانژمان و عکس شانژمان دوچرخه در خدمت شما عزیزان بودیم. امید است که با خواندن مراحلی که در این متن ذکر شد مشکلات رایج در تنظیم شانژمان برطرف شود و به سؤال چگونه شانژمان دوچرخه را تنظیم کنیم پاسخ داده شود. 

برای مشاهده تجهیزات و لوازم جانبی روی تصویر زیر کلیک کنید